تورج صابری‌وند، دیزاینر لوگوی استودیوی دیزاین‌وند: «ما معتقدیم دیزایننه تنها هنر نیست، بلکه هیچ ارتباطی هم با این مقوله ندارد.»
استودیوی «دیزاین‌وند« به جای تمرکز بر حل مسأله با خلق دیزاینهای تأثیرگذار از بعد زیبایی‌شناختی به نوعی از دیزاین می‌پردازد که گویا و به خودی خود قادر به برقراری ارتباط است. با تورج صابری‌وند گفت‌وگو کردیم تا در مورد دیزاین در ایران، تأثیر فرهنگ ایرانی بر کار این استودیو و منابع الهام آنها بیشتر بدانیم.
در این بخش تصمیم داریم به مجموعه‌ای از گفت‌وگوها با استودیو‌ها و دیزاینرهایی بپردازیم که تحت‌تأثیر محدودیت‌های مهاجرتی قرار گرفته‌اند. این مجموعه تلاشی است در جهت درک و شناخت فرهنگ‌ها و امید است که این پرسش و پاسخ‌ها نقشی در روشن شدن نیاز به تنوع فرهنگی در تمام ابعاد زندگی داشته باشد.
ترزا کریستین جانسن، DIELINE
دیزاین‌وند استودیویی است با نور ملایم، موسیقی بی‌کلام و عطر قهوه.
هیچ وقت بیشتر از ۲ یا ۳ نفر در استودیو حضور ندارند. البته دیزاینرهای مستقل، استراتژیست‌ها، تصویرگران، دیزاینرهای موشن‌گرافیکز، برنامه‌نویسان و کارشناسان ارتباطات در پروژه‌های مختلف ما را همراهی می‌کنند. ولی دیزاین‌وند به کار در سکوت و آرامش اعتقاد دارد. هر چند که این روند در خارج از استودیو ادامه ندارد.
استودیوی ما به خاطر شرکای بین المللی، جوایز و نشان‌ها، لوگوهای مینیمالیستی و مقالات متعدد همیشه در کانون توجه جامعه برندینگ و رسانه بوده است. پرده‌های دفتر ما همیشه کشیده است. شاید دلیل این علاقه به تیرگی و رنگ مشکی از این نشأت می‌گیرد که رنگ هویت بصری ما رنگ مشکی است.
ما فکر می‌کنیم دیزاین هنر نیست و هیچ گونه ارتباطی هم با آن ندارد. به عقیده ما دیزاین یعنی حل مسأله و برای حل مسأله ملزم به طی کردن یک فرایند هستیم.
مهم‌ترین بخش این فرایند یافتن راه‌حل‌های درست و قابل اعتماد است. پاسخ‌ها باید صحیح و عقلانی باشند. ابعاد زیبایی‌شناسانه و خلاق آن قدرها اهمیت ندارد. ما ۴ پروژه تحقیقاتی خصوصی انجام دادیم. هدف شناخت این مسأله بود که کدام لوگوها در صنعت بانک/بیمه/خطوط هوایی موفق‌تر هستند تا ما از سبک و نظام آنها در کارمان بهره ببریم.
«وند» در زبان فارسی، پسوندی است که داشتن کیفیت و ویژگی خاصی را به اسم قبل از خود نسبت می‌دهد. پس دیزاین‌وند یعنی چیزی که دیزاین دارد. الهام گرفتن از نام خانوادگی من یعنی «صابری وند» هم در این نام گذاری بی‌تأثیر نبوده است. صابری‌وند یعنی کسی که صبر و حوصله دارد. البته من در کار به دنبال سرعت هستم و در زندگی هم آن قدرها صبر و حوصله ندارم.
فرهنگ بصری ایرانی در طی دهه‌های گذشته، سرشار از ریزه‌کاری و پیچیدگی‌ها بوده است. این سلیقه بصری در سال‌های اخیر میل به سادگی و مینیمالیسم پیدا کرده است. ما در ایران در حال تجربه نوعی تغییر سلیقه و ترجیحات هستیم. این تغییر به هیچ‌وجه ترسناک و تهدیدآمیز نیست چون مینیمالیسم سبک قرن ۲۱ است، ریشه آن در شرق و آسیا است و ارزش‌ها و مفاهیم انسانی و اخلاقی در خود دارد. چیزی که مینیمالیسم را پیش می‌برد، این است که هر فرهنگی متناسب با زبان و لهجه خود می‌تواند از آن بهره ببرد.
وقتی از ایران صحبت می‌کنیم از ۱۵۰۰۰ سال قدمت قبل از میلاد مسیح تا کنون حرف می‌زنیم و این موضوع اصلا چیز ساده‌ای نیست. عصرها و دوران‌های مختلفی در خلال دهه‌ها و زمان‌ها در تاریخ ما وجود داشته است. با این وجود وقتی تمام این زمان ها را کنار هم بگذارید، می‌توانید یک نظام و وحدت را شاهد باشید.
تاریخ ایران مملو از نقاشی‌های مینیاتوری، خطاطی، هنر فرشبافی، معماری، شعر و نمایش است و تمام این‌ها در گذر تاریخ تا این لحظه در حال رشد و نوسازی بوده‌اند.
بنابراین تأثیرپذیری از هویت و تاریخ بصری ایرانی با این همه منابع بزرگ و متنوع کمی دشوار و سردرگم کننده است.
ایهام یکی از زیباترین و مشهورترین آرایه‌ها در شعر و ادب پارسی است. هنوز مطالعه و خواندن اشعاری از دهه‌های گذشته بخشی از فرهنگ ما است. حتی مکالمات و مراودات روزمره ما پر از ایهام و دوپهلو سخن گفتن است.
این مشخصه در سال‌های اخیر به عناصر بصری هم راه پیدا کرده است و آن را در فیلم و عکاسی هم مشاهده می‌کنیم. دیزاینهای بسیاری هم از این ویژگی برخوردارند. خود من شخصا باید اعتراف کنم که علاقه وافری به آبی کبود و فیروزه‌ای دارم، به طوری که در دیزاینهای خودم، بارها و بارها از آنها استفاده کرده‌ام. این رنگ‌ها در حقیقت بخشی از هویت معماری و ایرانی را تشکیل داده‌اند.
یکی از چالش‌های بزرگ در ایران که همه از آن گلایه دارند، سرعت اینترنت است. بیشتر ما روی تلفن‌های همراه خود اینترنت پرسرعت 3G و 4G داریم و تقریبا همه جا به غیر از منزل پدربزرگ و مادربزرگ‌ها، اینترنت پرسرعت وجود دارد ولی با این وجود همچنان از سرعت اینترنت شکایت داریم.
۵ سال پیش، من برای یک اپراتور مخابراتی لوگویی دیزاین کردم. سال گذشته تصمیم گرفتم لوگو را ری‌دیزاین کنم، چون متوجه شدم که یک سری چیزها باید درآن تغییر داده بشود.
لوگو را ری‌دیزاین کردم و جایزه نشان نقره Graphis امریکا را هم کسب کردم. ما روی پروژه برندینگ شرکتی هم کار می‌کردیم که مفهوم به کار گرفته شده در این پروژه «دوستی و انعطاف‌پذیری» بود.
سعی کردیم رودخانه‌های مهم کشور ر ا به عنوان نشانه و نمادهای مینیمالیستی در هویت بصری برند استفاده کنیم. ما با آقای راب جانوف (دیزاینر لوگوی شرکت اپل) به عنوان مدیر دیزاین در این پروژه همکاری کردیم. راب در شیکاگو مشغول به کار است و با سه استودیوی دیگر از جمله استودیوی «دیزاین وند» کار می‌کند.
ما هم زمان با جست و جو در کتاب‌های فرهنگی در حیطه معماری، کاشی‌کاری و فرش هر روز اینستاگرام و پینترست را هم بررسی می‌کنیم. من شخصا به موسیقی‌دان‌ها، معماران و دیزاینرهای خاورمیانه نیز علاقه دارم و در مورد آثارشان کنجکاو هستم. فکر میکنم دیزاینرها و هنرمندان ما در این منطقه به تدریج در حال نمایش تصویر جدیدی از خاورمیانه به جهان هستند.
خاورمیانه منطقه‌ای است که دهه‌ها تاریخ و فرهنگ را در خود نهفته دارد و همچنان در قرن ۲۱ام نفس می‌کشد و به آینده‌ای روشن‌تر و آزادتر می‌اندیشد.
من فکر میکنم برخی از سیاستمداران در رسانه‌ها یشان سعی می‌کنند تصویر و وجهه‌ای وحشتناک و هولناک از ایران در خاورمیانه ارایه کنند و طوری القا می‌کنند که انگار ما همچنان مانند قرن‌های گذشته زندگی می‌کنیم.
این نگاه کاملا ناعادلانه است. امیدوارم دیزاینهای ما بتواند واقعیت به روز و معاصر ما را نشان بدهد.
این گفت‌وگو ترجمه‌ای است از مصاحبه با تورج صابری‌وند که ۲۵ می ۲۰۱۷ در سایت DIELINE منتشر شده است.
مترجم: نیلوفر شهدوست
«ترب» به‌تازگی از سرویس جدیدی رونمایی کرده که به کاربران اینستاگرام کمک می‌کند، کالاهای فروشگاه‌های…
تمامی کسب‌وکارها، از فروشگاه‌های کوچک گرفته تا شرکت‌های بزرگ، می‌توانند از تبلیغات همسان ادورج برای…
یکی از کمپین‌های تاثیرگذار که با هدف تقویت اعتماد به نفس دختران و بازتعریف کلیشه‌های…
«برای رفع فیلترینگ اینترنت صبر کنید، اینترنت به زودی رفع فیلتر می‌شود، بسیاری از تصمیم‌گیران…
ستار هاشمی با اشاره به خسارت‌های مالی ناشی از فیلترینگ به کشور می‌گوید: «خیری در…
دیوان عدالت اداری با استناد به قوانین مرتبط با سلامت دیجیتال و نسخه‌نویسی الکترونیک،…