گروهی از ناشران مستقل اروپایی با طرح شکایتی رسمی از گوگل نزد کمیسیون اروپا و سازمان رقابت و بازارهای بریتانیا (CMA)، نسبت به عملکرد قابلیت AI Overviews این شرکت هشدار دادند و آن را تهدیدی جدی برای بقای رسانه‌های مستقل توصیف کردند.
این شکایت از سوی «ائتلاف ناشران مستقل» با ۴۵ عضو، به همراه دو نهاد ناظر غیردولتی، گروه فاکس‌گلاو (Foxglove) و جنبش برای وب باز (Movement for an Open Web) ارائه شده و خواستار توقف فوری خزش و استفاده غیرمجاز گوگل از محتوای ناشران برای آموزش مدل‌های زبانی هوش مصنوعی است.
بر اساس این شکایت که نسخه‌ای از آن در تاریخ ۳۰ ژوئن به کمیسیون اروپا ارسال شده، ناشران ادعا می‌کنند در شرایط کنونی یا باید اجازه دهند محتوایشان توسط گوگل خزیده و برای تولید خلاصه‌های AI استفاده شود، یا به‌طور کلی از نتایج جست‌وجو حذف شوند—و در هر دو صورت ضرر می‌بینند.
ائتلاف ناشران شواهدی از زمان آغاز به کار AI Overviews در بریتانیا (اکتبر گذشته) جمع‌آوری کرده و از تأثیرات منفی آن بر ترافیک سایت‌های خبری مستقل و کاهش رتبه آنها در نتایج جست‌وجو پرده برداشته است.
در متن شکایت، دو مطالبه کلیدی از گوگل مطرح شده است:
-
ایجاد امکان «انصراف» از خزش، جمع‌آوری و استفاده از محتوای ناشران برای قابلیت‌های هوش مصنوعی بدون حذف آنها از فهرست نتایج جست‌وجو؛
-
ارائه جبران منصفانه برای استفاده از محتوای خبری توسط گوگل.
روزا کرلینگ، وکیل و مدیر گروه فاکس‌گلاو، تأکید کرده که امکان انصراف از خزش باید همراه با حفظ حضور در جست‌وجوی گوگل باشد، چراکه حذف از ایندکس به‌معنای «پاک شدن از اینترنت» برای بسیاری از ناشران است. او گوگل را متهم کرد به «سرقت داده» و «حذف ناشران معترض از نتایج جست‌وجو».
گوگل در واکنش، ادعاهای مطرح‌شده درباره افت ترافیک ناشی از هوش مصنوعی را «ناقص و یک‌سویه» توصیف کرده و گفته است که عوامل متعددی از جمله تغییرات فصلی و به‌روزرسانی‌های الگوریتمی در ترافیک نقش دارند.
سخنگوی گوگل افزود که کاربران روزانه میلیاردها کلیک به سایت‌ها ارسال می‌کنند و قابلیت‌های جدید مبتنی بر هوش مصنوعی در جست‌وجو، فرصت‌های تازه‌ای برای کشف محتوای ناشران ایجاد کرده‌اند. او همچنین یادآور شد که ناشران می‌توانند با تنظیم فایل robots.txt دسترسی خزنده‌های گوگل را کنترل کنند یا از تنظیمات snippet برای محدود کردن ظاهر شدن محتوایشان در بخش‌هایی مثل AI Overviews استفاده کنند.
با این حال، ناشران تأکید دارند که گوگل مشخص نمی‌کند کدام بخش از خزیدن مربوط به جست‌وجو و کدام مربوط به هوش مصنوعی است، و این ابهام عملاً امکان کنترل واقعی را از آنها سلب کرده است.
همزمان، فشارها بر گوگل در سایر کشورها نیز افزایش یافته است. گروه فاکس‌گلاو اعلام کرده با نهادهای نظارتی در آلمان، آفریقای جنوبی و آمریکا نیز در حال همکاری است تا از “فرار حقوقی” گوگل به مناطق با قوانین سهل‌گیرانه‌تر جلوگیری شود.
کارشناسان هشدار داده‌اند که تأخیر در تنظیم‌گری هوش مصنوعی می‌تواند باعث نابودی نیمی از شرکت‌های رسانه‌ای مستقل شود. پل بنیستر، مدیر ارشد استراتژی در Raptive، گفت: «اگر صنعت مجبور باشد ۱۰ سال برای واکنش قانون‌گذاران صبر کند، ممکن است برای بسیاری از رسانه‌ها خیلی دیر شده باشد.»
در آمریکا نیز با حذف یک مانع قانونی، راه برای قانون‌گذاری ایالتی درباره هوش مصنوعی هموارتر شده است. مجلس سنا اخیراً رأی به لغو مهلت ۱۰ ساله‌ای داد که در دوران ترامپ برای جلوگیری از مقررات ایالتی در حوزه AI تصویب شده بود.
اتحادیه‌های رسانه‌ای مانند News Media Europe و Professional Publishers Association هشدار داده‌اند که ادامه روند کنونی می‌تواند به نابودی مدل اقتصادی رسانه‌ها منجر شود. آنها خواستار اجرای فوری قانون بازارهای دیجیتال (DMA) برای اعمال محدودیت بر روی رفتارهای ضد رقابتی گوگل شده‌اند.
یاکوب گامل‌تافت، مدیر سیاست‌گذاری در News Media Europe، گفت: «موضوع AI Overviews فراتر از یک قابلیت فنی است؛ این تهدیدی مستقیم برای بقای صنعت نشر است.»
