منظور واقعی مدیران HR از گفتن “شما بیش از حد برای‌ این سِمت خوب و توانمند هستید” چیست؟

عدم پذیرش در مصاحبه‌های یك سمت شغلی تحت‌ این عنوان كه “‌شما بیش از حد برای‌ این سِمت خوب و توانمند (overqualified) هستید“، معادل حرفه‌ای و كاری استفاده از عبارت “‌ایراد از تو نیست، مشكل منم ” هنگام تمام كردن رابطه‌های عاطفی است.

شما بسیار باتجربه‌اید و آنقدر برای هر شركتی ارزشمند هستید كه ما واقعا نمی‌توانیم شما را استخدام كنیم!

خب،‌این موضوع به نظرتان كاملاً بی‌معنی است؟ آیا واقعاً توانمندی همیشه مفید نیست؟

هم بله، و هم خیر…

اگر یك مدیر كه مسئول استخدام است شك كند كه شما بیش از حد برای یك سمت شغلی توانمند هستید، بلافاصله شروع می كند به طرح تعدادی از‌این سؤالات و یا همه آنها.

⁃ نكند ظرف ٦ ماه خسته شوید و بخواهید شركت را ترك كنید؟

⁃ دستمزدتان چگونه شما را راضی نگه خواهد داشت؟ ‌این میزان دستمزد به شكلی غیر‌معمولی پایین به نظرتان نمیرسد؟

⁃ چقدر خوب می‌توانید خط مشی تعیین شده توسط كسی كه تجربه حرفه‌ای كمتری از خودتان دارد را بپذیرید؟

رزومه شما می‌تواند مهمترین سلاح شما در مقابل عبارت نامأنوس “بیش از حد توانمند” باشد و یا برعكس پاشنه آشیلی باشد كه دلیل عدم موفقیت شما گردد. پیش از‌ اینكه چند نكته عملی را برای مدیریت و درك‌ این شرایط بگویم، باید از خودتان بپرسید:

آیا من اهداف و چشم‌انداز پیش رویم را خیلی دست پایین گرفته‌ام؟

اگر‌ اینطور است، به طور قطع می‌بایست سمتی را كه یك پله بالاتر است، هدف قرار دهید. اگر شما به دنبال سمت مدیریت ارشد بوده‌اید، اكنون باید برای مدیریت كل اقدام كنید. شركت‌ها به‌ این چشم به شما نگاه میكنند. چرا سر‌ این موضوع با آن‌ها بجنگید‌؟!

ولی اگر می‌دانید كه به دنبال سمت‌ واقعا مناسب هستید،‌ این موارد‌ تعدادی از عوامل مقصر در ارسال سیگنال ” توانمندی بیش از حد” در متن رزومه شما است:

overqualified

١– لحن نادرست:

زاویه دید یك مدیر ارشد فن‌آوری شدیدا با نگرش‌های یك مدیر فنآوری اطلاعات متفاوت است.

یكی، تصویر كلی را به منظور‌ ایجاد تعامل بین تجارت و تكنولوژی و هدایت كردن ابتكارات استراتژیك در نظر می‌گیرد، در حالی كه دیگری معمولا بیشتر بر اجرایی كردن امور متمركز است.

اگر رزومه مدیر/ مدیركل فن‌آوریِ شما آنقدر دور از جایگاه واقعی باشد كه شما در نقش یك مدیر اجرایی دیده شوید، بلافاصله در ذهن كارفرما تردید پیش می‌آید.‌این تردید را در رزومه‌تان با تمركز بر جزئیات به جای صحبت از كلیات، خودداری از سخنرانی‌های طولانی جذاب مثل خطابه یك فرمانده در خصوص كار گروهی، و مخصوصا صحبت كردن از نقاط قابل بررسی در سمت مدیریت فن‌آوری اطلاعات كه معمولا در شركت ها وجود دارد كم كنید.

٢– عدم تمركز:

هرچقدر تنوع و گوناگونی كارهایی كه شما تجربه كرده‌اید بالا باشد، در نهایت چشم به سوی كارهای مرتبط با سمت مورد تقاضای شما كشیده و معطوف می شود.

اگر فعالیت من در صنعت داروسازی/بیوتكنولوژی باشد ولی ٢/٣ رزومه من شامل اطلاعات مرتبط با سال‌هایی كه من در تحقیقات علمی بیوتكنولوژی فعال بوده‌ام باشد،‌ این دغدغه در ذهن‌ ایجاد می‌شود كه‌ آیا من واقعا‌ این سمت را می‌خواهم یا فقط بی‌درنگ و بدون هدف رزومه را ارسال كرده ام؛ برای هر سمتی كه میسر شد و هرچه پیش آمد.

برای مدیریت كردن‌این شرایط از‌این راهكار استفاده كنید:

برای سمت‌هایی كه مستقیما مرتبط هستند، با یك متن كوتاه كه مهمترین تأثیراتی كه شما در سمت‌های قبلی‌تان‌ایجاد كرده‌اید به شكل برجسته مشخص شده‌اند شروع كنید. سپس آنچه عنوان كرده‌اید را با طرح دست‌آوردهای مشخص خودتان پشتیبانی كنید. به اصلی‌ترین چالش‌هایی كه گذرانده‌اید فكر كنید، تصمیماتی كه گرفته‌اید… رزومه شما حاضر است.

برای رزومه‌های غیر مرتبط، یك بخش با عنوان “‌تجربیات علمی‌” در نظر بگیرید و موارد را نشانه‌گذاری كنید و یك یا دو خط در خصوص هر یك از مشاغل قبلی‌تان بنویسید و اطلاعات اولیه‌ای مثل عنوان شغلی، نام شركت، مكان و تاریخ همكاری‌تان را ذكر كنید. همچنین می‌توانید چند بخش در رزومه‌تان داشته باشید كه متن‌های كوتاهی را ارائه دهند. و مهمترین بخش: اندازه رزومه می‌بایست به نسبت مشاغل مرتبط با سمتی كه داوطلب آن هستید بالا رود. باقی چیزها هم باید كنار گذاشته شوند.

٣– مدارك و گواهینامه‌های متعدد:

هیچ قاعده‌ای وجود ندارد كه مطرح كند شما می‌بایست لیست گواهینامه‌های تمام دوره‌هایی كه گذرانده‌اید را در رزومه بیاورید.

با برجسته كردن آن‌هایی كه معمولا در مصاحبه‌های شغلی مورد توجه قرار می‌گیرند، شروع كنید. بعد با احتیاط اعتبار باقی مدارك و گواهینامه‌ها را بسنجید و از خودتان بپرسید:‌ این مدرك به من كمك خواهد كرد یا برعكس شانس من را از بین خواهد برد؟

اگر یك مدرك، خیلی پیشرفته است و یا موضوعی غیرمرتبط دارد، می‌تواند منحرف كننده باشد. پس آن را كنار بگذارید.

نكته آخر: یك گزاره از ارزش‌ها بنویسید. یك مدركِ یك صفحه‌ای با شور و حرارت زیاد كه شامل دیدگاه شما نسبت به سمت‌تان، اهداف و آرزوهایتان برای‌ آینده، دلایل مناسب بودن آن شركت نسبت به خواسته‌هایتان باشد. آن را به هر رزومه‌ای كه ارسال می‌كنید، پیوست كنید.

رزومه‌ها كاركردی عالی در مرتبط كردن جزئیات سخت كار دارند ولی‌ این، تنها بخشی از روند استخدام هر فرد است. خود حقیقی‌تان را نشان دهید، ارتباطی واقعی با فردی كه رزومه‌تان را خواهد خواند‌ ایجاد كنید، به نحوی كه زدن برچسبی مثل “‌بیش از حد توانمند” به شما برایش سخت‌تر شود.