مدل جدید هوش مصنوعی دیپسیک با نام R1 0528، موجی از نگرانیها درباره آزادی بیان ایجاد کرده است. این مدل در مقایسه با نسخههای قبلی دیپسیک، محدودیتهای بیشتری در پاسخ به پرسشهای حساس سیاسی و اجتماعی دارد.
یک پژوهشگر هوش مصنوعی با نام کاربری «xlr8harder» پس از بررسی دقیق مدل دیپسیک R1 0528، اعلام کرد این مدل در موضوعات بحثبرانگیز بهطور قابلتوجهی بستهتر عمل میکند. او تأکید کرد: «دیپسیک R1 0528 در مقایسه با نسخههای قبلی خود، آزادی بیان را بهطور جدی محدود کرده است.»
این مدل در پاسخ به برخی موضوعات رفتار متناقضی نشان میدهد. برای مثال، وقتی درباره دلایل حمایت از کمپهای بازداشت مخالفان پرسیده شد، جواب داد که نمیتواند چنین اقدامی را توجیه کند. در عین حال، در همان پاسخ به کمپهای اویغورها در سینکیانگ چین بهعنوان نمونه نقض حقوق بشر اشاره کرد. اما وقتی مستقیماً درباره کمپهای سینکیانگ پرسش شد، پاسخ مدل بهطرز قابلتوجهی سانسور شده و مبهم بود.
این رفتار ضدونقیض، پرسشهای جدی درباره سانسور در دیپسیک و آزادی بیان در مدلهای هوش مصنوعی مطرح کرده است. پژوهشگر افزود: «عجیب است که دیپسیک یکبار کمپهای اویغورها را مثال نقض حقوق بشر میداند، اما در پرسش مستقیم همان موضوع را سانسور میکند.»
چالش نقد دولت چین در دیپسیک
بررسیهای دقیقتر نشان میدهد مدل دیپسیک R1 0528 در مواجهه با پرسشهای مربوط به دولت چین، بیشترین میزان سانسور را در میان نسخههای مختلف این مدل دارد. در حالی که نسخههای قبلی دیپسیک گاهی پاسخهای محتاطانه میدادند، این نسخه اغلب از پاسخ دادن خودداری میکند.
با این حال، دیپسیک همچنان یک مدل متنباز با مجوز آزاد است که به توسعهدهندگان اجازه میدهد نسخههای متنوعتری از آن را ایجاد کنند. کارشناسان معتقدند این ویژگی میتواند به تولید نسخههایی منجر شود که تعادلی بهتر میان ایمنی و آزادی بیان برقرار کنند.
دیپسیک و آینده آزادی بیان در هوش مصنوعی
رفتار دیپسیک R1 0528 نشان میدهد که هوش مصنوعی میتواند درباره موضوعات حساس آگاه باشد و در عین حال طوری برنامهریزی شود که این آگاهی را انکار کند. این مسأله اهمیت حفظ تعادل میان امنیت و آزادی بیان را در توسعه مدلهای هوش مصنوعی برجستهتر میکند.
دیپسیک هنوز درباره دلیل این محدودیتها و عقبگرد در آزادی بیان توضیحی نداده است. با این حال، جامعه هوش مصنوعی در تلاش است تا با تغییر و بهبود این مدل، پاسخ به پرسشهای مهم را بدون سانسور ممکن کند. در حال حاضر، دیپسیک بهعنوان نمادی از نبرد میان سانسور و آزادی بیان در عصر هوش مصنوعی مطرح شده است.